Strona startowa

Corocznie na ten dzień przyjeżdżają zza granicy (tu najczęściej z Kanady, Stanów Zjednoczonych, Austrii, Niemiec) pielgrzymi, którzy zaznaczają, że to tu w gorliwych modlitwach odzyskali wiarę w życie, powodzenie, tu spełniły się składane intencje o zdrowie, opiekę, spokój i pojednanie.

Całość uroczystości odpustowych naznaczona jest skupieniem, refleksją i przenoszonym przez wieki rytuałem (jednym z nich jest błagalne przechodzenie na klęczkach wokół ołtarza w kaplicy cudownego Pana Jezusa).

Historia Pacanowa i parafii sięga początków istnienia państwa polskiego co stawia je w rzędzie najstarszych zorganizowanych siedlisk Słowian otaczanych opieką pierwszych władców Polski piastowskiej. Podstawą bytu miejscowości była parafia, którą w latach 1109 – 1118 tworzył fundator pierwszego kościoła Siemian z rodu Niegodziców. Kościół pod wezwaniem Św. Marcina erygował biskup krakowski Maur spełniając prośbę fundatora. 28 marca 1219 roku – biskup krakowski Iwo Odrowąż odnowił akt erekcji parafii. Święta Kinga mająca swoją rodową siedzibę w pobliskim mieście Nowym Korczynie była tu częstym gościem i dzięki jej wstawiennictwu mąż, król Bolesław Wstydliwy nadał wówczas osadzie Pacanów w roku 1265 prawa miejskie.

Parafia w szybkim tempie rozrasta się i sięga w kierunku południowym aż do Wisły. Miasto gościło w swoich progach koronowane głowy – Bolesława Wstydliwego i jego żonę Kingę, Władysława Jagiełłę, który przed bitwą pod Grunwaldem poruszał się wraz ze swym orszakiem po okolicy. Jan Wapowski powstrzymał hordę tatarską w roku 1582 w zwycięskiej potyczce w okolicy miasta a 21 września 1583 roku w drodze z Warszawy do Krakowa przebywał tu król Stefan Batory. 19 września 1585 roku także jadąc do Warszawy ten sam król zatrzymał się tu wraz z dworem. Po pożarze Wawelu, w roku 1595 w progach Pacanowa stanął na postój, przemieszczając się do Warszawy król Zygmunt III. 26 lutego 1603 roku, na prośbę wojewody Mikołaja Zebrzydowskiego ówczesnego właściciela miasta - król Zygmunt III potwierdza prawa miejskie i przywileje poprzednich królów.

W tym czasie rozbudowuje się kościół parafialny – w roku 1610 wspomniany Mikołaj Zebrzydowski buduje kaplicę św. Anny, w 1612 umieszczona została, będąca do dziś chrzcielnica z marmuru brunatnego. W roku 1634 do strony południowej kościoła dobudowano kaplicę, w której umieszczono cieszący się szczególnym kultem krucyfiks Pana Jezusa Konającego, do którego ciągną pielgrzymki z całego świata. Podczas dwukrotnych pożarów kościoła w roku 1906 i 1944 – kaplica i cudowna figura Pana Jezusa ocalały, chociaż spłonął cały kościół. Ślady ognia widoczne są na obecnym ołtarzu i figurze – wszystko wykonane z drewna – a mimo to dwukrotnie całość wychodziła z pożogi z niewielkimi uszkodzeniami.

Te fakty i licznie potwierdzone łaski wybłagane przed tym ołtarzem i krucyfiksem przez wiernych potwierdzane również w zapisach źródłowych od połowy XVII wieku sprawiają, że to miejsce od wielu lat stanowi cel pielgrzymów z całego kraju i najodleglejszych miejsc globu (sanktuarium jest szczególnym miejscem dla Polonii rozrzuconej po całym świecie).

Wota wieszane na ołtarzu świadczą o łaskach uzyskiwanych przez wiernych, przybywających tu z modlitwą w różnych utrapieniach. Są one przeważnie w kształcie serc, rąk, nóg, krzyżyków, sznurów korali. Są też różnego rodzaju odznaczenia, medale, gwiazdy senatorskie, Krzyż Virtuti Militari itp. Tu na przestrzeni kilku wieków ludzie odzyskiwali wiarę, nadzieję i ratunek w trudnych sytuacjach, tu dziękowali za uratowanie życia i zdrowia, tu też przychodzą po ukojenie.

Odpust, jeden z największych w diecezji kieleckiej od kilku lat połączony jest z dożynkami parafialnymi, co całej uroczystości nadaje wyjątkową barwę. Pacanowskie sanktuarium od dwóch lat podniesione jest do godności bazyliki mniejszej (drugi po kościele parafialnym w Wiślicy na terenie powiatu buskiego) a jego gospodarzem jest proboszcz, kustosz, prepozyt bazyliki ks. Leszek Domagała.

W tegorocznych uroczystościach odpustowych 14 września sumę odpustową odprawił biskup ordynariusz diecezji kieleckiej Kazimierz Ryczan a wśród licznej grupy pielgrzymów byli marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas z władzami Sejmiku, władze gminy, powiatu, samorządowcy w województwa małopolskiego, delegacje wieńcowe z kilkunastu sołectw w tym wieniec dożynkowy z gminy Tuczępy zwycięzca konkursu powiatowego i wyróżniony na dożynkach wojewódzkich w Skalbmierzu. Bogaty wystrój i oprawę dożynkową placu przykościelnego przygotowali mieszkańcy sołectwa Kwasów.

Uroczystości odpustowe (podwyższenia krzyża) w bazylice mniejszej w Pacanowie trwają do najbliższej niedzieli 18 września i zakończą się mszą z procesją o godzinie 10.00.

 fotoreportaż

/Robert Gwóźdź/